Beeldelement verf en penseelstreek
Verf en penseelstreek.
Verf kan je dik of schraal gebruiken met een fijn of grof penseel. En alles er tussenin.
Verf gebruik je om oa. te schilderen, dat weet iedereen. Om te schilderen heb je oa. ook penselen nodig.
- Deze 2 bespreek ik hier tegelijkertijd.
Omdat penseelstreken met verf zijn,
- breed of smal,
- duidelijk of vaag,
- klein of groot,
- dik of dun,
- zachte overgangen of harde overgangen
De beeldaspecten bespreek ik met name voor de focus op diepte in je werk.
Kleine uitleg diepte in je werk.
Alle beeld-elementen en aspecten zorgen voor diepte in je werk.
Ze zorgen er allemaal voor op hun eigen manier om:
- kracht, ruimte, vormen met volume, dichtbij/ver af, aantrekkelijkheid, spanning, etc. te laten zien aan jouw kijker.
- Voor werk waar jij tevreden over bent, plezier aan beleeft, trots op bent, wat je wil laten zien aan “anderen”.
Het betekent niet dat je ze allemaal tegelijkertijd hoeft te gebruiken.
- Wel dat je eruit kan kiezen, dat je leert wat ze doen voor je werk, hoe jij ze kan inzetten.
- Vaak doen ze het ook zonder dat jij dat beseft. Dat heet dan een goede toevalstreffer.
- Maar vaak ben je ook aan het worstelen en verbeteren, vastlopen, niet tevreden, zonder dat je weet wat je daar aan moet doen.
Dan kan je je lijstje van de beeld elementen erbij pakken en alles aflopen. Zo zie je methodisch wat je bereikt hebt en wat je mogelijk zou willen aanpassen. Lekker kopje koffie erbij en hup….weer nieuwe inspiratie.
Globaal gezegd:
Diepte te suggereren. Zodat het er uit knalt. Het komt naar voren en de rest van je schilderij wijkt daarvoor. Wijken betekend dat het minder aandacht vraagt dus automatisch optisch naar achteren gaat.
Iets wat jij belangrijk vindt zet je op de voorgrond.
- dat betekent niet per sé dat het helemaal voor aan je schilders-doek staat.
- Maar zeker ook niet helemaal achteraan, of in een hoekje. (de gulden snede, maar daar hebben we hier niet over).
Je zet het in “het zonnetje”. Net zoals je “de bruid” direct herkent omdat ze niet in haar schoonmaak kloffie voor het altaar staat.
- Iets wat jij wil laten zien, iets waar jij wil dat de kijker naar kijkt… geef je de ruimte, de aandacht en plek dat het verdient.
- Daar leidt jij de kijker naar toe.
Dat kan de ene keer heel duidelijk zijn en de andere keer wat minder, net wat jij vindt dat mooi is of nodig is, of past in je werk.
Als ik voorbeelden gebruik zie je altijd ook andere aspecten zoals kleurcontrast etc. die bespreek ik hier niet.
Ik beperk me per onderdeel qua uitleg.
- Het is nu eenmaal zo dat veel aspecten door elkaar en met elkaar kunnen worden gebruikt.
- Wanneer en zo vaak jij wil.
- alles tegelijkertijd uitleggen wordt heel onoverzichtelijk.
schilderij van Annemieke, olie op doek 50/70cm
Bespreking tav. penseel en verf gebruik.
- Als ik iets vertel over een schilderij betekent het niet dat je altijd zo moet schilderen.
- Alleen dat er manieren zijn om te schilderen waaruit jij kan kiezen.
Om diepte te suggereren en die in dit schilderij zijn gebruikt en wat het effect is.
- Lucht is hier ter ondersteuning (de focus ligt er niet op, die ligt op de oude eik), niet te dik geschilderd maar schraal en zacht en met een grof zacht penseel uitgeblend.
- Achterste berg met schraal verf en zachte onduidelijke streken geschilderd.
- Tussen rij bomen: er is meer dan alleen de eik in het midden/ dikker verf gebruikt. (wat ik bedoel is: er zijn mensen die beginnen direct met het hoofdonderwerp).
- Dan staat die eik op een wit canvas en tja wat dan…je wil de boel er om heen schilderen en je raakt in de war…hoe nu verder) Er is altijd meer in je schilderij dan alleen je hoofdonderwerp en hoe breng je dat over.
- Over de kleuren ga ik hier niet uitgebereid op in, dat hoort bij het beeldelement kleur en beeldaspect kleurtonen en kleurperspectief.
- maar toch even heel kort: de kleuren zijn duidelijker, de vormen zijn duidelijker, schaduw en lichtval zijn duidelijker
De streken zijn iets duidelijker in de tussenrij bomen en met iets meer variatie.
Het bergland tot onderaan: de verf en de streken van fijn tot grof en de verf over het geheel wat schraler dan de eik.
Om de eik de hoofdrol te geven, ook wel gezegd: het optische zwaartepunt, bekijk je je hele comopostie en aan de hand daarvan kies je je verf en penseelgebruik.
- De streken van het gras onder zijn grover, duidelijker doch niet echt uitgewerkt en de verf is zeker niet dik.
Dan het hoofd-onderwerp, het optische zwaarte-punt: de oude eik.
- Daar is duidelijk dikkere verf gebruikt en de streekjes preciezer/kleiner en gevarieerder.
- De eik is los van de achtergrond
- hij verdwijnt er niet in, is duidelijk zichtbaar
- Maar alles is nog steeds met losse toets.
Het is geen super realistische uitbeelding maar een interpretatie.
Doch is er diepte en krachtig resultaat.
Meer zeg ik er niet over, ik zeg niet goed of slecht, het is een objectieve observatie en geen subjectieve interpretatie (dat zou mijn mening zijn).
- Dit is alleen maar een hulp, om te kijken wat je met je penseel en de verf hebt gedaan.
- Zou dit jouw schilderij zijn en ben je niet tevreden dan kan je kijken of je iets zou willen veranderen met je verf en penseel-gebruik.
- Ik heb het hier niet over kleurtonen perspectieven, etc. of andere beeld-elementen-aspecten.
Ik vind dit een prachtig schilderij, niets meer aan doen zou ik zeggen.
Verf, van schraal (dun) naar dikker dikst
Verf om diepte mee te suggereren kan je op een aantal manieren gebruiken:
- Je kan een contrast gebruiken van schraal verfgebruik en dikker.
- dus dun tot dikker, dikst.
- schraal vraagt minder aandacht dan dik.
Als je bv. een achtergrond of een lucht schildert kan je die heel dun schilderen dus met minder dikke verf.
- het is namelijk iets wat verder weg is en of minder belangrijk. De belangrijkheid zit hem in het ondersteunen van je focus-punt, daar houdt het mee op.
- wat verder weg is of niet belangrijk, heeft minder aandacht nodig
- anders leidt het alleen maar af van je focuspunt.
- Alles wat dichertbij komt richting je focuspunt kan je steeds iets dikker schilderen met duidelijker penseel gebruik.
Echter iets wat helemaal vooraan staat op je schildersdoek, is meestal niet je focuspunt maar dient vaak ook ter ondersteuning.
- Hier kan je je verfgebruik en penseelgebruik weer op aan passen, schralere verf en grovere streken
Je gaat dus ook op zoek naar contrasten in je verfgebruik.
- Wat zou er gebeuren als je een lucht met palet-mes schildert en iets wat op de voorgrond staat of wat jij belangrijk vindt, heel dun en schraal.
- Het zal een verwarrend beeld scheppen want dik vraagt meer aandacht.
- Ben je op zoek naar kracht in je werk, iets wat de aandacht van je publiek moet trekken, iets wat die kracht moet bezitten, is dit dus ook weer een mogelijkheid om te werken naar een sterk beeld.
Je ziet er zijn tal van mogelijkheden om je werk naar een beter resultaat te tillen.
Het lijkt allemaal heel veel, daarom zijn die rijtjes ook zo handig.
- je kan per beeldaspect kijken wat jij ermee gedaan hebt en of dat het resultaat is waar je naar op zoek was/bent.
Want als je alleen maar lekker wilt schilderen zonder kennis bestaat de kans op teleurstelling, tijdverspilling en geld verspilling, zonde toch?
Lijn, penseelstreken met een bepaalde richting.
Je penselen kan je ook gebruiken voor kijkrichting.
- Daarom is het belangrijk niet alleen maar vertikaal of horizontaal te schilderen. Dat zie ik bij veel mensen, dat alles met horizontale streken is geschilderd.
- Met je streken kan je dus een bepaalde richting op schilderen die de ogen leiden naar je focuspunt, brandpunt, hoofdonderwerp, belangrijkste plek in je doek (allemaal hetzelfde mee bedoeld)
Je merkt al dat er heel veel mogelijkheden zijn om de aandacht van je publiek naar iets toe te trekken
- en dat het een niet los staat van het ander.
Daarom is leren schilderen ook zo leuk, je kan er heerlijk mee spelen. Het vergt alleen wel oefening in het toepassen en kennis van je beeldelementen.
Als je dit leest denk je bij jezelf vast: eigenlijk weet ik dit wel, of dit is toch logisch…en dat klopt.
- Je bent er alleen niet bewust mee bezig.
- En ook dat is logisch.
- Je wil lekker naar hartelust en spontaan schilderen. Dat wil iedereen. En dat kan je ook doen maar….
Loop je vast of ben je niet tevreden, wil je weten of er meer in je schilderij zit, wil je je eigen werk kunnen beoordelen…
Of ben je aan het aanmodderen, priegelen, verbeteren of verdwijnt zelfs je inspiratie en plezier…geef je zelfs de moed op? Dat is dus nergens voor nodig.
Als je dacht zoals hierboven beschreven: dit weet ik eigenlijk al, of ik vind dit simpel…
- dan weet je dat er een simpele manier is om bovenstaande te voorkomen…pak je beeldelementen met hun aspecten erbij en aan de slag!